اثر چرای دام و تاج‌پوشش بوته‌های مرتعی بر همزیستی بین میکوریزا و Bromus kopetdaghensis

چرای شدید دام ممکن است بر رشد گیاه و بقای آن آسیب برساند. در مقابل بوته‌های مرتعی و قارچ‌های میکوریزا ممکن است رطوبت و مواد غذایی خاک را برای گیاهان همزیست خود فراهم کنند. در این پژوهش اثر همزمان چرا و تاج پوشش بوته‌ها بر روابط همزیستی بین میکوریزا و گیاه گندمی چند‌ساله Bromus kopetdaghensis در مراتع بهارکیش قوچان در تابستان 1392 بررسی شد. نمونه‌های گیاه و خاک (40 تکرار) از زیراشکوب دو گونه بوته‌ای گون Astragalus mesedensis  و کلاه میرحسن Acantholimon erinaceum و فضای باز مجاور آن­ها در سایت چرا و قرق برداشت شد. اثر قطع اندام‌هوایی بر میزان آلودگی در شرایط گلخانه نیز بررسی شد. برای رنگ­آمیزی ریشه‌ها و بررسی در‌صد آلودگی به­ترتیب از روش Phillips & Hayman  و& Glovannetti   Moss برای شمارش اسپور در محیط ریشه گیاهان از روش شیب ساکارز استفاده شد. میزان آلودگی و تعداد اسپور به­طور معنی‌داری تحت شرایط چرای دام در مرتع 35 درصد و قطع دستی گیاهان 27 درصد کاهش یافت. تاج پوشش بوته‌های مرتعی در سایت چرای شدید اثری بر میزان آلودگی و تعداد اسپور نداشتند، در حالی که در سایت قرق بوته‌های مرتعی سبب کاهش معنی­دار آلودگی به­میزان 24 درصد و افزایش معنی‌دار تعداد اسپور به­میزان 25 درصد شدند. چرای شدید دام اثر منفی بر میزان همزیستی دارد، در حالی که اثر  تاج پوشش بوته‌ها پیچیده­تر بوده و به شدت چرا و نوع گونه بوته‌ای بستگی دارد به­طوری که در این پژوهش گیاه گون نسبت به کلاه‌میرحسن همزیستی بیشتری با میکوریزا داشت.